Κυριακή 28 Απριλίου 2013

Η ΜΕΓΑΛΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

Σε  μια εβδομάδα θα γιορτάσουμε το Πάσχα. Η εβδομάδα που αρχίζει αύριο είναι η Μεγάλη Εβδομάδα και λέγεται έτσι εδώ και πάρα πολλούς αιώνες, από τα πρώτα χριστιανικά χρόνια. Γιατί όμως έχει αυτό το όνομα;
Ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος, που έζησε τον 4ο αιώνα, ο ένας από τους Τρεις Ιεράρχες, μεγάλος Πατέρας της Εκκλησίας, γράφει: «Υπάρχουν άλλες εβδομάδες, όπου οι ημέρες έχουν περισσότερες ώρες, άρα είναι μεγαλύτερες (αναφέρεται, Βέβαια, στις μέρες του καλοκαιριού). Κι από την άλλη, όλες οι εβδομάδες του χρόνου έχουν εφτά ημέρες. Γιατί λοιπόν λέμε την Εβδομάδα των Παθών του Χριστού Μεγάλη;». Και δίνει αμέσως την απάντηση: «Τη λέμε Μεγάλη, γιατί στη διάρκεια της οι άνθρωποι ωφελήθηκαν με πολλούς και απερίγραπτους τρόπους. Χάρη στη θυσία του Χριστού, καταργήθηκε ο θάνατος και ο άνθρωπος συμφιλιώθηκε με το θεό. Γι' αυτό λοιπόν ονομάζουμε Μεγάλη την Εβδομάδα αυτή, επειδή τότε ο Κύριος μας χάρισε πολλές και μεγάλες δωρεές».
Τι θυμόμαστε και τιμούμε την κάθε μέρα
Τη Μεγάλη Δευτέρα θυμόμαστε τον αγαθό Ιωσήφ, γιο του Ιακώβ, που πουλήθηκε από τα αδέλφια του γιατί τον ζήλευαν. Δούλος πια έφθασε στην Αίγυπτο, όπου, μετά από φυλάκιση και μεγάλες ταλαιπωρίες. πήρε υψηλά αξιώματα, όταν κατόρθωσε να εξηγήσει το παράξενο όνειρο που είχε δει ο Φαραώ, ο βασιλιάς της χώρας. Του είπε ότι περιμένουν την Αίγυπτο εφτά χρόνια πείνας και δυστυχίας· ο Φαραώ, που τον πίστεψε, του εμπιστεύθηκε τη διαχείριση της χώρας. Έτσι, όταν ήρθαν οι δύσκολες μέρες, οι αποθήκες ήταν γεμάτες καρπούς και ο λαός δεν πείνασε.
Στο πρόσωπο και στην ιστορία του Ιωσήφ, οι χριστιανοί θυμούνται τον ίδιο το Χριστό, που φθονήθηκε, πουλήθηκε, βασανίστηκε και θανατώθηκε, για να αναστηθεί τελικά ένδοξα και να θρέψει τους πιστούς με τον άρτο της ζωής.
Τη Μεγάλη Τρίτη, μέσα από την Παραβολή των Δέκα Παρθένων, οι πιστοί καλούνται να είναι πάντα
έτοιμοι για να υποδεχθούν τον Νυμφίο, δηλαδή τον

Χριστό.
Τη Μεγάλη Τέταρτη θυμόμαστε την αμαρτωλή γυναίκα που άλειψε με μύρο το πόδια του Χριστού. Την ίδια μέρα το Συνέδριο (Δικαστήριο) των Ιουδαίων αποφάσιζε να καταδικάσει τον Χριστό, με την προδοτική βοήθεια του μαθητή του Ιούδα. Οι Ακολουθίες (Λειτουργίες) των ημερών αυτών λέγονται Ακολουθίες του Νυμφίου, επειδή τότε ψάλλεται το πολύ ωραίο τροπάριο του Νυμφίου:
Ιδού ο Νυμφίος έρχεται εν τω μέσω της νυκτός και μακάριος ο δούλος, ον ευρήσει γρηγορούντα' ανάξιος δε πάλιν ον ευρήσει  ραθυμούντα. Βλέπε, ουν, ψυχή μου, μη τω ύπνω κατενεχθής, ίνα μη τω θανάτω παραδοθής και της Βασιλείας έξω κλεισθής.
Τη Μεγάλη Πέμπτη τρία είναι τα γεγονότα που φέρνουμε στη μνήμη μας:
α. Το Μυστικό Δείπνο. β. Την Προσευχή του Χριστού στον κήπο της
Γεθσημανή. γ. Την προδοσία του Ιούδα με το φιλί που Του δίνει και
τη σύλληψη του Χριστού.
Ο λαός συνηθίζει να λέει ότι την ημέρα αυτή διαβάζονται στις εκκλησίες τα δώδεκα Ευαγγέλια. Πώς γίνεται όμως αυτό. αφού τα Ευαγγέλια είναι μόνο τέσσερα, όσοι και οι Ευαγγελιστές; Απλώς, σε κατάλληλες στιγμές της Λειτουργίας, ο ιερέας διαβάζει δώδεκα διαφορετικά αποσπάσματα από τα τέσσερα Ευαγγέλια. Αυτά είναι, κατά σειρά, τα παρακάτω:
1. Κατά Ιωάννην, ιγ' 31 -ιη' 1 ·
2. Κατά Ιωάννην, ιη' 1-28·
3. Κατά Ματθαίον, κστ' 57-75·
4. Κατά Ιωάννην. ιη' 28-ιθ' 16·
5. Κατά Ματθαίον, κζ' 3-32·
6. Κατά Μάρκον, ιε' } 6-32"
7. Κατά Ματθαίον, κζ' 33-54·
8. Κατά Λουκάν, κγ' 32-49·
9. Κατά Ιωάννην, ιθ' 25-37·
10. Κατά Μάρκον, ιε' 43-47·
11. Κατά Ιωάννην, ιθ' 38-42·
12. Κατά Ματθαίον, κζ' 02-66.
Η Μεγάλη Παρασκευή είναι η πιο πένθιμη ημέρα όλης της Εβδομάδας. Ο Χριστός σταυρώνεται και
πάσχει. Οι καμπάνες των εκκλησιών σημαίνουν πένθιμα, για να θυμίσουν ότι ο Χριστός εμπαίζεται, υβρίζεται, υποφέρει και τελικά πεθαίνει πάνω στο Σταυρό. Στην απογευματινή λειτουργία, τον Εσπερινό, γίνεται η Αποκαθήλωση (ήλος σημαίνει καρφί). Ύστερα, μέσα στο στολισμένο με λουλούδια ειδικό κουβούκλιο τοποθετείται ένα κεντημένο ύφασμα που απεικονίζει νεκρό τον Χριστό. Το ύφασμα αυτό ονομάζεται Επιτάφιος.

Τον σπαραγμό της Παναγίας για το θάνατο του παιδιού της περιγράφουν τα Εγκώμια - που αποτελούν αριστουργήματα της βυζαντινής ποίησης:
Τις  μοι δώσει ύδωρ και δακρύων πηγάς  η θεόνυμφος Παρθένος εκραύγαζεν, ίνα κλαύσω τον γλυκύν μου Ιησούν;
Ω γλυκύ μου εαρ, γλυκυτατόν μου τέκνον, πού έδυ σου το κάλλος;
Ω φως των οφθαλμών μου, γλυκύτατόν μου τέκνον, πώς τάφω νυν καλύπτη;
Το Μεγάλο Σάββατο ο Χριστός βρίσκεται στον τάφο Του. Έχει κατέβει στα σκοτεινά Βασίλεια του
Άδη για να τα φωτίσει νικώντας το θάνατο. Η Ψυχή Του, χωρισμένη από το Σώμα Του, νικάει το θάνατο και. ενωμένη πάλι με το Σώμα Του, οδηγείται στη λαμπρή Ανάσταση. Γι’ αυτό λέμε το Πάσχα και Λαμπρή.

Ξημερώνει  πια η μεγάλη γιορτή, Ο θάνατος έχει νικηθεί, οι ψυχές έχουν  ελευθερωθεί. Η ημέρα αυτή είναι «εορτή εορτών και πανήγυρις  πανηγύρεων»; το Πάσχα. Η λέξη είναι εβραϊκή, και σημαίνει «διάβαση, πέρασμα». Οι Εβραίοι γιορτάζουν την ημέρα αυτή την Έξοδο από την Αίγυπτο, το πέρασμα από τη δουλεία στην ελευθερία. Οι χριστιανοί γιορτάζουν το πέρασμα από το θάνατο στη ζωή!
Δέκα συν μία οι υμνωδοί της Μεγάλης Εβδομάδας
Έντεκα συνολικά ποιητές έχουν συνθέσει τους ύμνους που ακούμε στις εκκλησίες τη Μεγάλη Εβδομάδα: ο Κοσμάς ο Μελωδός, επίσκοπος Μαϊουμά· ο Μάρκος, επίσκοπος Υδρούντος'  ο Ιωάννης ο Δαμασκηνός" ο Ιεροσολύμων Σωφρόνιος· ο πατριάρχης Μεθόδιος,  ο Θεόδωρος ο Στουδίτης, ο Θεοφάνης ο Γραπτός,
ο Λέων ο Σοφός, αυτοκράτορας του Βυζαντίου, ο Αλεξανδρείας Κύριλλος,  ο υπέροχος Ρωμανός ο Μελωδός και, τέλος, η θρυλική Κασσιανή, η παρά λίγο αυτοκράτειρα του Βυζαντίου.


Δυο λόγια για την Κασσιανή
Η παράδοση λέει πως ήταν μια πολύ ωραία κοπέλα, άλλο και ιδιαίτερα μορφωμένη και πιστή. Όταν ο νεαρός αυτοκράτορας Θεόφιλος θέλησε να βρει σύζυγο, συγκεντρώθηκαν στο παλάτι οι κόρες των καλύτερων οικογενειών του Βυζαντίου. Κρατώντας ο Θεόφιλος ένα χρυσό μήλο, που θα το έδινε ως αρραβώνα στην κοπέλα που θα διάλεγε, πλησίασε την Κασσιανή.
- Διά γυναικός ερρύη τα φαύλα (από τη γυναίκα -την Εύα- πήγασε η δυστυχία), της είπε.
- Αλλά και δια γυναικός πηγάζει τα κρείττω (τα καλύτερα), του απάντησε αδίστακτα εκείνη, φέρνοντας στο νου της την Παναγία. Ο Θεόφιλος εντυπωσιάστηκε από την ετοιμότητα και την προσωπικότητα της, αλλά διάλεξε μια άλλη κοπέλα για σύζυγο του, τη Θεοδώρα. Η Κασσιανή ήταν υπερβολικά έξυπνη για να γίνει αυτοκράτειρα!
 ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΙΔΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ "ΕΡΕΥΝΗΤΕΣ"

Δεν υπάρχουν σχόλια: