ΚΑΛΙΚΑΝΤΖΑΡΟΙ Τα πειραχτήρια των Χριστουγέννων

Στη Σύμη τους αποκαλούν «Κάηδες», στον Πόντο «Χρυσαφεντάδους», στην Κύπρο «Πλανήταρους», ενώ άλλοι τους φωνάζουν «Λυκοκαντζαραίους». «Καρκατζέλια», «Κωλοβελόνηδες» ή «Παραωρίτες».  Μπορεί οι Καλικάντζαροι να διαθέτουν πολλές  ονομασίες είναι διάσημο», όμως για ένα και μόνο χαρακτηριστικό στοιχείο: για τις σκανδαλιές, στις οποίες επιδίδονται κατά την περίοδο των Χριστουγέννων.

   Οι καλικάντζαροι, σύμφωνα με τη λαϊκή δοξασία, είναι δαιμονικά όντα που εμφανίζονται στη γη από την παραμονή των Χριστουγέννων μέχρι τα Θεοφάνεια (25 Δεκεμβρίου έως 6 Ιανουαρίου), όσο δηλαδή ο Χρίστος είναι αβάφτιστος. Τον υπόλοιπο χρόνο ζουν κάτω από το έδαφος και πασχίζουν με τσεκούρια, πριόνια και άλλη εργαλεία, να κόψουν το δέντρο που βαστάει τη γη. Κόβουν-κόβουν. αλλά λίγο πριν κοπεί καταφθάνουν το Χριστούγεννα και αποφασίζουν να ανέβουν στη γη, αφήνοντας το να κοπεί μόνο του. Όταν επιστρέφουν τα Θεοφάνεια, το δέντρο είναι και πάλι άκοπο. Έτσι, πιάνουν δουλεία ξανά έως τα επόμενα Χριστούγεννα.

Όσο παραμένουν στη γη, οι καλικάντζαροι βρίσκουν καταφύγιο σε μύλους, γεφύρια και ποτάμια και κυκλοφορούν μονάχα τις νύχτες, ώσπου να λαλήσει ο πετεινός τρεις φορές. Είναι άσχημοι, μαλλιαροί και παράξενοι, τους αρέσει ο χορός και όταν συναντήσουν κάποιον άνθρωπο τη νύχτα, τον στροβιλίζουν μέχρι να πέσει λιπόθυμος, Αν πάλι είναι δεινός χορευτής, τον επιβραβεύουν και τον ανταμείβουν.

Οι καλικάντζαροι πειράζουν τους ανθρώπους, σκαρφαλώνουν στις στέγες των σπιτιών σπάζοντας κεραμίδια και ποδοπατούν ό,τι βρουν μπροστά τους. Αφού κάνουν αισθητή την παρουσία τους μέσω αυτών των θορύβων, μπαίνουν στο εσωτερικό του σπιτιού από τις καπνοδόχους, κλέβουν ρούχα, σκορπίζουν το αλεύρι και κλέβουν τα αγαπημένα τους φαγητά όπως είναι το σύκα, το ξεροτήγανα και το λουκάνικο.

Αν σας επισκεφτούν ποτέ καλικάντζαροι, μπορείτε να τους απωθήσετε με τη φωτιά, την οποίο φοβούνται πολύ.