Πέμπτη 23 Μαρτίου 2017

Η ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΗΣ ΝΑΟΥΣΑΣ




Στις 13 Απριλίου 1822 τα τουρκικά ασκέρια σκόρπισαν το θάνατο.  5000 έπεσαν στη Νάουσα.  Η περίφημη και πολυάνθρωπη πόλη, κατοικημένη  αποκλειστικά από Ρωμιούς, βίωσε με τον πιο τραγικό τρόπο την οθωμανική μανία κατά των επαναστατημένων Ελλήνων.
 Ας το δούμε αυτό  από την πλευρά των κατακτητών.
«Όταν εισέλθομεν θριαμβευτικώς εντός της πόλεως, γενόμενοι κύριοι αυτής, οι καπεταναίοι αυτών επωφελούμενοι του σκότους της νυκτός κατώρθωσαν να αποδράσουν εις γειτονικά όρη... Όσοι όμως δεν διέφυγον, κρυβέντες εντός της πόλεως συνελήφθησαν, εφαρμοσθεισών κατ’ αυτών αυστηρότατα και ανεύ
οίκτου των διατάξεων του εκδοθέντος ιερού φετβά. Ούτοι, υπερβένοντες τας δυο χιλιάδες, εθανατώθησαν πάντες, είτε διελθόντες δια στόματος μαχαίρας, είτε σταλέντες εις την
κόλασις δι’ απαγχωνισμού, τα τέκνα και οι σύζυγοι αυτών εξηνδραποδίσθησαν , αι περιουσίες εδημεύθησαν και παρεδόθησαν εις το πυρ, συμπληρωθείσας ούτω της νίκης και εκτελεσθείσης πλήρως της αυτοκρατορικής επιθυμίας».

Αυτή είναι η αναφορά – απολογισμός του εκπορθητή της Νάουσας  Εμπού Λουμπούτ, βαλεσή της Θεσσαλονίκης, στον ιεροδίκη της Βέροιας, με ημερομηνία 21 Απριλίου 1822. Από τα τέλη του προηγούμενου μήνα τα ασκέρια των Τούρκων (κάπου 20.000) την πολιορκούσαν (οι υπερασπιστές της ήταν 4.000 -5.000). Η Νάουσα «έχασε το χοσμέτι», όπως έγραφε ο πατέρας Κοσομούλης στο γιο του, στις 19 Φεβρουαρίου.
Μετά την κατάληψη της πόλης «τη 13Η Απριλίου ημέρα Παρασκευή», κατά μια «ενθύμιση», που ξεκαθαρίζει την ημερομηνία (κατ’ άλλους αυτή ήταν η 16η ) μια ομάδα πεντακοσίων επαναστατών συνεχίζει επί τριήμερο την ηρωική αντίσταση στον πύργο του Ζαφειράκη, νοτιοδυτικά της πόλης.
Ο λαβωμένος καπετάν Ζώτος τινάζει στο αέρα την μπαρουτοαποθήκη, όπου είναι κλεισμένος. Στη γέφυρα της Αραπίτσας 13 κοπέλες για να γλιτώσουν από τη σφαγή και την ατίμωση, επαναλαμβάνουν τον Ζάλογγο. Ανεβαίνουν στον βράχο, που κρεμόταν πάνω από το ποτάμι Μαυρονέρι και γκρεμίζονται «προτιμώντας την αγκαλιά του χάρου, παρά εκείνη του δυνάστη». Ανάμεσα στα κεφάλια που φέρανε αργότερα στον Τούρκο πασά ήταν και του προύχοντα Θοδόση Ζαφειράκη- πάνω σε ασημένιο δίσκο.
Οι νεκροί κατά των ιστορικό της επανάστασης Σπ. Τρικούπη έφθασαν τις 5.000. Από τους αιχμάλωτους «πολλοί ανηλεώς εβασανίσθησαν, πολλαί γυναίκες εις τας φλόγας ερρίφθησαν, έγκυοι εξεκοιλιάσθησαν, τέκνα έμπροσθεν των γονέων εσφάγησαν...»
Με το τραγικό τέλος της Νάουσας  έσβησε η φλόγα της επανάστασης στη Μακεδονία. Σιγόκαιγε μόνο στο Βέρμιο και ορισμένες άλλες περιοχές, με πρωταγωνιστές παλιούς κλέφτες, ενώ πολλοί αγωνιστές που διασώθηκαν συνέχισαν την επανάσταση στη Νότια Ελλάδα. Κάπου 120 χωριά και κωμοπόλεις της Δυτικής Μακεδονίας γνώρισαν τη μανία των Τούρκων. Καταστράφηκαν ολοκληρωτικά. Με σουλτανικό  φιρμάνι κατασχέθηκαν όλες οι αγροτικές ιδιοκτησίες με τα εισοδήματα τους ...
(οι εικόνες είναι από το βιβλίο"Οι μαρτυρίες από την καταστροφή της Νάουσας"

Δεν υπάρχουν σχόλια: